سازه های عظیم همیشه در یادها خواهند ماند حتی سال ها بعد از نابود شدنشان ، شناخت سازه های عظیم صنعتی ممکن است برایتان جالب باشد …

پل بزرگ بروکلین

 

 

علاوه بر جاذبه‌های طبیعی، در جهان جاذبه‌های مصنوعی و بشری فراوانی وجود دارد، که تاریخچه شکل‌گیری و ساخت آن‌ها، بسیار پیچیده بوده و جذابیت خاصی به این بناها می‌دهد. علت شکل‌گیری آن‌ها و مشقت‌های فراوانی که در زمان ساخت این بناها و سازه‌های عظیم وعجیب رخ داده، گویای اهمیتی است که هریک در زمان خود داشته‌اند. آنچه در ادامه خواهیم خواند بخشی از عجایب هفتگانه دنیای صنعتی است که می‌توان آنرا خواهرخواند عجایب هفتگانه جهان باستان نامید.

فانوس دریایی بل راک:

فانوس دریای بل راک در فاصله سال‌های ۱۸۰۷ تا ۱۸۱۱ توسط یک مهندس اسکاتلندی به نام « رابرت استیونسون»‌ در ساحل شرقی اسکاتلند ساخته شد. منطقه بل راک که نام دیگر آن اینچ کیپ راک نیز بوده، نقطه‌ای خطرناک در دریای اسکاتلند به شمار می‌رفته که به گفته دریانوردان، صدها سال‌عامل مرگ تعداد زیادی از ملاحان و غرق شدن کشتی‌های گوناگون بوده است. به همین منظور، استیونسون تصمیم گرفت تا این فانوس دریایی را در خطرناکترین نقطه دریا بسازد.

بل راک یا صخره زنگی در عمق ۱۱ مایلی دریا قرار دارد و تغییر وضعیت آن به دلیل جزر و مد مدام آب، موقعیتی خطرناک را برای آن به وجود آورده به گونه‌ای که امکان احداث سازه‌ای به بلندای فانوس دریایی در آن غیر قابل باور می‌نمود، اما بر خلاف تمام خطرهای موجود‌، استیونسون موفق به ساخت فانوس دریایی شد. این فانوس دریایی امروز، قدیمی‌ترین فانوس زنده جهان به شمار می‌رود که در خطرناکترین نقطه دریای شمال، حافظ جان دریانوردان است.

کشتی خاور بزرگ:

کشتی خاور بزرگ، تنها کشتی غول آسای جهان به شمار می‌رود که با وجود طراحی عجیب خود موفق به درک قرن بیست و یکم نشد. این کشتی که در سال ۱۸۵۸ و در رودخانه «تیمز» ساخته شد، اولین شناور در زمان خود به شمار می‌رفت که بدنه‌ای تمام آهنی داشته و به یکی از لوکسترین کشتی‌ها در آن دوران تبدیل شده بود. علاوه بر آن، با ۷۰۰ فوت طول، بزرگترین کشتی دوران خود به شمار می‌رفت.

خاور بزرگ ظرفیت جابه‌جایی ۴ هزار مسافر را داشته و می‌توانست دور دنیا را بدون سوخت‌گیری بپیماید. به گفته‌ای طراحی این کشتی را انقلابی در صنعت کشتی‌سازی بیان کرده‌اند،. وجود دو عرشه آن را غرق نشدنی می‌کرد و موتورهایی بزرگ که هریک به اندازه یک خانه بودند، قدرتی عجیب به آن می‌داد.این کشتی توسط فردی به نام «ایزامبارد کینگدوم برونل»‌ ساخته شد و سبک «برونل» سنگ بنای طراحی کشتی‌سازی در سال‌های بعدی شد.

 

فاضلاب شهری لندن:

در تابستان سال ۱۸۵۸ لندن با بحران شدیدی به نام «تعفن بزرگ»‌ دست به گریبان بود، جمعیت در نیمه نخست قرن نوزدهم میلادی به سرعت در حال افزایش بود و هیچ تدبیری برای بهداشت و سلامت عمومی اندیشیده نشده بود. افزایش آلودگی باعث شد، بیماری طائون سه دوره پیاپی در شهر لندن شیوع پیدا کرده و بیش از ۳۰ هزار نفر را به کام مرگ بکشاند. جدای از آن فاجعه زباله‌های شهری، لجن‌زارها و کوچه‌ها و محله‌های کثیف در نقاط مختلف شهری دیده می‌شد. در این زمان مهندسی به نام «جوزف بازالاگت»‌با ارائه طرحی، منجی مردم لقب گرفت. طرحی که بر مبنای آن ۸۲ مایل از مهم‌ترین زباله‌دان‌های شهر به فاضلاب‌های خیابانی هزار مایلی مرتبط شده و از طریق شبکه‌های زیرزمینی، از زیر خیابان‌های شهر عبور می‌کردند. از نتایج این تصمیم بزرگ، لندن به عنوان نخستین کلان شهر مدرن شناخته شده و سیستم فاضلاب آن در مدت زمانی بسیار کم در تمام جهان نسخه برداری شد.

 

نخستین راه‌آهن بین قاره‌ای:

در اواسط قرن نوزدهم خط ریلی بین قاره‌ای یا راه‌آهن پاسیفیک (اقیانوسیه)،‌ برای نخستین بار قاره آنتلانتیک در آمریکا را به سواحل قاره اقیانوسیه متصل کرد. در احداث این خط آهن دو گروه مشارکت داشتند که از شرق و از کالیفرنیا، عملیات متصل کردن مسیر را انجام می‌دادند. این عملیات برخلاف سختی‌های جغرافیایی و در بحبوحه جنگ‌های داخلی غرب وحشی ادامه پیدا کرد و در سال ۱۸۶۹،‌ مسیر دو گروه به یکدیگر متصل شد. این خط آهن پس از افتتاح مسیر چند ماهه نیویورک به سانفرانسیسکو را به چند روز تقلیل داد.

 

پل بروکلین:

پل بروکلین که طراحی و معماری آن را یک مهندس آلمانی به نام «جان روبلینگ» بر عهده داشته یکی از قدیمی‌ترین پل‌های معلق آمریکا به شمار می‌رود که در سال ۱۸۸۳ تکمیل شده و بخش‌های بروکلین و منهتن در نیویورک را با عبور از رودخانه شرقی به یکدیگر متصل می‌کند. این پل از ۸۴۶ متر طول برخوردار است و تا سال ۱۹۰۳ به عنوان طولانی‌ترین پل معلق جهان بوده و نخستین پل معلق با مهارهای فولادی است. قرار گرفتن پایه‌های پل در عمق ۷۰ پایی زیر رودخانه،‌ در زمان خود یک طراحی تقریبا شگفت انگیز بوده و به این دلیل از زمان افتتاح خود تاکنون به نماد شهر نیویورک تبدیل شده است. گفتنی است این پل در سال ۱۹۶۴ ثبت ملی شده و در سال ۱۹۷۲ نیز نشان مهندسی شهری را کسب کرد.

 

کانال پاناما:

کانال پاناما، یک آبراه کشتی‌رو ۷۷کیلومتری در پاناما است که اقیانوس اطلس و اقیانوس آرام را به یکدیگر متصل کرده و مسیر اصلی تجارت دریایی بین‌المللی محسوب می‌شود. این کانال که یکی از بزرگترین و مشکل‌ترین پروژه‌های مهندسی دریایی به شمار می‌ورد تاثیر بسزایی در دریانوردی میان دو اقیانوس داشته و جایگزین مناسبی برای راه دریایی طولانی و پرخطر تنگه ماژلان در جنوبی‌ترین منطقه آمریکای جنوبی شده است. کار ساخت این کانال در سال ۱۸۸۰ به سرپرستی یک مهندس فرانسوی که پروژه کانال سوئز را نیز به انجام رسانیده بود، آغازشد اما با گذشت مدت زمانی طولانی و مرگ نزدیک به ۲۲ هزار کارگر به دلیل بیماری‌های گوناگون و رانش زمین، پروژه متوقف شد. ادامه پروژه کانال را آمریکا برعهده گرفت و سرانجام کار احداث این کانال در سال ۱۹۱۴ و با تلفات ۵ هزار ۶۰۰ کارگر به اتمام رسید.