پرسشگر گرامي سوال شما نشانگر توجه شما به مسائل مذهبي و رعايت ارزش‏ها و هنجارهاى دينى و اخلاقى است. از اينكه مخاطب شما هستيم بر خود مي باليم و اميدواريم راهنماي خوبي براي شما باشيم . همانطور كه مي دانيد دانستن جنس، سن، تحصيلات و جزييات ديگري در ارايه راهنمايي و مشاوره بهتر نقش دارند. با اين حال با توجه به كلي بودن سوال مطالب زير تقديمتان مي گردد به اين اميد كه بتواند گرهي از مشكل شما باز كند.
در پاسخ به سؤال شما بايد گفت كه همانطور كه شخص گرسنه وقتي چشمش به غذا بيفتد، تحريك مي شود و گرايش پيدا مي كند كه به سمت آن غذا برود، و يا انسان تشنه با ديدن آب به سمت آن مي رود تا خود را سيراب كند انسان بالغ نيز كه در او ميل به جنس مخالف همچون ديگر نيازها به صورت طبيعي وجود دارد، وقتي به نامحرم نگاه مي كند، تحريك مي شود. بنابراين راهكار اصلي جلوگيري از اين تحريك، نگاه نكردن و كنترل چشم است كه به هر چيزي نگاه نكند و هر صحنه اي را نبيند.
چشم، دريچه دل و انديشه انسان است، اگر چگونه نگريستن را ياد بگيريم و چگونه ديدن را تجربه كنيم، چشم، چشمه اميد و ايمان مى‏شود و نگاه ما، عبادت و سبب رشد و تكامل خواهد شد، و اگر آن را رها كنيم تا به هر چه هوى و هوس دستور داده نگاه كند، زيانهاى متعددى متوجه انسان خواهد شد، و به گناهان ناخواسته‏اى دچار خواهد شد، مگر فاصله نگاه تا گناه چه قدر است؟
قرآن كريم قض بصر و چشم پوشي از نگاه به نامحرم را وظيفه مسلمانان اعلام كرده و به زن و مرد توصيه كرده است كه مواظب چشمان خود باشند. قرآن كريم مي فرمايد:« ( اي رسول ) مردان مؤمن را بگو چشمها را از نگاه ناروا بپوشند و زنان نيز فروج و اندامشان را ( از عمل زشت ) محفوظ دارند كه اين بر پاكيزگي ( جسم و جان ) شما اصلح است و البته خدا به هر چه مي كنيد آگاه است »؛ « قُل لِلمؤمِنينَ يغُضُّوا مِنْ اَبْصارِهِمْ وَ يَحفَظُوا فروجَهُمْ ذلِكَ اَزْكي لَهٌم اِنًَّ اللهَ خَبيرٌ بِما يَصْنَعونَ»(1)
و پس از آن مي فرمايد :« به زنان با ايمان بگو چشمانشان را (از نامحرم) فرو بندند و دامن خود را حفظ كنند.»؛« وَ قُلْ لِلْمؤمِناتِ يَغْضُضنَ‌مِنْ اَبْصارِهنَّ وَ يَحفَظنَ‌ فُروجَهُنًّ...(2)». پس خواست قرآن رعايت عفت عمومي براي زن و مرد است و اين كار را وظيفه ضروري و واجب مومنين شمرده شده است.
حال اگر نگاه شما به صورت خيره و عمدي نبوده و در اثر برخوردهاي اجتماعي ايجاد مي‏شود به آن حساس نباشيد. اما اگر به صورتي دربيايد كه گناه تلقي مي‏شود و زمينه ساز گناهان ديگر است براي درمان آن بايد اقدام كرد. چرا كه در واقع، نگاه هاي آلوده، مسموم و شهوت انگيز، آتش درون را شعله ور مي سازد كه فرايند و محصولي جز فحشا، سياهي دل؛ مشكلات و نارسايي هايي اجتماعي، نخواهد داشت.
براي كنترل نگاه و دوري از گناه در مرحله اول به برنامه زير به دقت عمل كنيد و در عدم تخلف از آن كاملا سختگير باشيد:
1. طرد افكار شيطانى: براى كنترل نگاه، بايد انديشه را از نفوذ افكار شيطانى دور نگه داشت، زيرا گام نخست در انحراف، فكر كردن درباره آن است. امام على عليه السلام مى‏فرمايد: «كسى كه در اطراف گناه بسيار بينديشد، سرانجام به آن گناه كشيده خواهد شد».(3)
2. پرهيز از عوامل تحريك زا: تخيّلات تحريك كننده، رفت و آمد در جاهايى كه نامحرم است، گفت و گو با نامحرم، ديدن فيلم‏ها و عكس‏هاى مبتدل، زمينه را براى چشم چرانى و تحريك فراهم مى‏كند.
3. دقت در دوست يابى: بررسى‏ها نشان مى‏دهد كه نوجوانان، اوّلين قدم‏هاى انحراف و تباهى را به كمك دوستان ناباب برداشته، سپس در سراشيبى سقوط قرار گرفته‏اند.(4) آلودگى و انحراف، به سرعت از طريق دوستان نا اهل به افراد پاك و سالم سرايت مى‏كند.
امام على عليه السلام مى‏فرمايد: «از معاشرت با مردم فاسد بپرهيز كه طبيعت تو، ناخودآگاه ناپاكى را از طبع آن‏ها سرقت مى‏كند».(5)
4. ازدواج: يكى از راه‏هاى مؤثر در كنترل نگاه، ارضاى صحيح غريزه جنسى از طريق ازدواج است. رسول خدا صلي الله عليه و آله مى‏فرمايد: «اى گروه جوانان! هر يك از شما كه قدرت ازدواج دارد، حتماً اقدام كند، زيرا اين بهترين وسيله است كه چشم را از نگاه‏هاى آلوده و عورت را از بى عفّتى محافظت مى‏كند».(6)
5. هر روز صبح بعد از نماز با خداي خود شرط كنيد كه هرگز نگاه عمدي به نامحرم نكنيد و هم از او در اين مسير استعانت جوييد.
6. در طول روز كاملا مراقب خود باشيد و هرگاه نفس شما را وسوسه كرد بلافاصله با آن برخورد نموده و جلوي تخلفش را بگيريد.
7. شب بعد از نماز چند دقيقه كنش‏هاي روزانه خود را محاسبه كنيد و در جدولي موارد تخلف يا اطاعت خود را يادداشت نماييد.
8. نسبت به موارد عدم تخلف خداي را سپاس گزاريد و در موارد تخلف استغفار و خود را تنبيه و سرزنش كنيد و تصميم جدي تري براي مجاهده با نفس در روز بعد بگيريد. اين برنامه را تا مدتي ادامه داده و نتيجه را براي ما گزارش نماييد.
9. نمازهاي خود را كاملا با توجه و حضور قلب و دقت كامل بخوانيد. زيرا نماز بزرگ‏ترين عامل بازدارنده از كژي‏هاست و ميزان قبولي نماز هر كس متناسب با قوت بازدارندگي آن از فحشاست. بنابراين هر قدر نماز بهتر باشد ديگر اعمال نيز بهتر خواهند بود و هر اندازه نماز ازحقيقت اصلي‏اش دور گردد ديگر كنش‏ها نيز به ناهنجاري خواهند گراييد.
از خداوند متعال توفيقات روز افزون شما را در جهت آرمان‏هاي مقدس الهي و اسلامي مسألت داريم.
نویسنده: فاطمه سادات حسین پور
پي نوشت ها:
1- نور (24)، آيه 30.
2- نور (24)، آيه 31.
3- غررالحكم، ج 5، ص 321.
4- محمد على سادات، راهنماى پدران و مادران، ج 1، ص 99.
5- ابن ابى الحديد، شرح نهج البلاغه، ج 20، ص 272.
6- مكارم الاخلاق، ص 10.