افسرده ام

پرسش: 
چطور احساس شادي كنيم؟من واقعا افسرده و غمگينم دانشجوام ترم چهارم خوابگاهيم؟

خوشحاليم بار ديگر شما مخاطب ما هستيد اميدواريم راهنماي خوبي در رابطه با اين موضوع براي شما باشيم.همانطور كه مي دانيد عواملي مختلف در بروز حالت ناخوشي و كسالت و احساس افسردگي در فرد موثر هستند بهمين علت مقابله و درمان افسردگي با توجه به عوامل آن و ويژگيهاي فرد مبتلا ممكن است متفاوت و از روشها و تكنيكهاي مخصوصي استفاده شود.مثلا از دست دادن يك عزيز، شكست در بعضى از امورات زندگى، مورد تمسخر و استهزا قرار گرفتن، زندگى كردن در غربت و دور از خانواده و... كه معمولا از تكنيكهاي رفتاري و شناختي استفاده و وضعيت را به حال اول برگرداند ولي گاهى اوقات علت غمگينى و افسردگى و بى نشاطى معلوم و شناخته شده نيست و چه بسا علت فيزيكي و شيميايى يا جنبه ارثى و يا عواملى محيطى مبهم دارد. روشن است در اين حالت مشكل كمى بيشتر از حالت طبيعى است و بايد به روان‏شناس، مشاور روان شناس يا روان پزشك مراجعه كرد.


در مورد شما هم چند سوال مطرح است1- چه مدتي اين احساس را داريد؟2- خودتان چه عواملي را دخيل مي دانيد؟3- آيا چرا فكر مي كنيد افسرده هستيد؟4- چرا راهكارهايي را براي خروج از اين حالت بكار گرفته ايد؟5- آيا ديگر دوستانتان همين برداشت را دارند؟6- ايا اين حالت ربطي به سوالات قبلي شما دارد؟جواب اين سوالات مي تواند به شما كمك نمايد تا وضعيت موجود خود را بهتر درك نموده و در جهت وضعيت مطلوب حركت نماييد.لذا در مكاتبه بعدي مي توانيد با بيان جزييات بيشتر از راهكارهاي تخصصي تر نيز استفاده نماييد.در اينجا اين حالت شما را بطور مفصل بررسي نموده و شما با توجه به وضعيت خود راهكارها را عملي سازيد.همانطور كه مي دانيد انسان از نظر خلقي و عاطفي معمولاً يك حالت يكنواخت ندارد. همه انسان‏ها كم و بيش دوره‏هايى از غمگينى و افسردگى را تجربه مى‏كنند و اين امر طبيعى است. شايد يكى از رموز نهفته در نظام آفرينش، براى بهره‏مندى و لذّت بردن بيشتر از لحظات زندگى، همين تجربه‏هاى ناخوشايند و كسالت‏هاى روحى باشد.


همان طور كه بيمارى يك امرى ناخوشايند براى تمام انسان‏هاست امّا براى پى‏بردن به ارزش سلامتى و استفاده لذتبخش از تندرستى و قدردانى و سپاسگزارى از آفريننده همه زيبايى‏ها، تذكر بسيار مهمى است به انسان به عبارت ديگر براى پى‏بردن به ارزش هر نعمتى، ابتلا به فقدان آن، بهترين هشدار دهنده و مناسب‏ترين وسيله براى بيدارى انسان و استفاده بهينه از نعمت‏هاى الهى است. بنابراين بيمارى و كسالت نيز يك نعمت است و اگر نگاه ما به زندگى و حوادث آن اين‏گونه باشد، به طور كلى همه چيز عوض خواهد شد و همه فشارهاى روحى و افسردگى‏ها تبديل به نشاط و شادابى مى‏شود.بنابراين تجربه كردن حالات غمگينى و افسردگى، تا حدود زيادى طبيعى است امّا اگر حالت غمگينى بيش از شش ماه طول بكشد و علايمى از قبيل كم خوابى (يا پرُ خوابى در بعضى افراد)، بى اشتهايى، كاهش عملكرد، عدم تمركز حواس، حالات پرخاشگرانه و... را به دنبال داشته باشد نياز به مراجعه حضوري و تحت درمان قرار گرفتن را دارد.براى مقابله و درمان افسردگي، تكنيك‌هاي متعددي موجود است.بسياري از آنها در كنار مشاوره پزشكي و داروهاي ضدافسردگي استفاده مي شوند.


1.مصرف دارو


پزشك ممكن است استفاده از دارو را به عنوان روش‌هاي كمكي همراه با جلسه‌هاي مشاوره و درمان پيشنهاد كند.مصرف دارو باعث آرامش رواني شده و استرس را كاهش مي‌دهند و مقابله با افسردگي را آسان‌تر مي كنند.


2.مشخص كردن هدف


افرادي كه از اين بيماري رنج مي‌برند اغلب در زندگي روزمره غرق شده‌اند.تعيين هدف براي افراد حتي بدون از دست دادن انرژي كه با افسردگي همراه است به اندازه كافي مشكل است.اين تكنيك به فرد مي‌آموزد چگونه كارها را به بخش‌هاي كوچك‌تر و آسان‌تر براي اجرا تبديل كند.اين عمل با كمك به افراد براي دوباره به دست آوردن حس كنترل بر زندگي با اين بيماري مبارزه مي كند.دوباره يافتن اين قدرت افكار مثبت و و احترام به خود را در شخص تقويت مي‌كند.


3.تكنيك هاي آرامش


فراگرفتن اين تكنيك‌ها مي‌تواند استرس،تنش‌هاي عصبي و اضطراب را كاهش دهد.اين روش به فرد مي‌آموزد چگونه آرامش خود را حفظ كند.روش‌هاي تنفسي مي‌تواند فرد را در حفظ كردن خونسردي ياري كنند.


4.نرمش


نرمش جنگنده اي قوي با انقباضات عضلاني ست و تصوير از خود،اعتماد‌به‌نفس و خودآگاهي را در فرد تقويت مي‌كند.نرمش همچنين سطح اعصاب مخصوصي كه براي بالا بردن روحيه شناخته شده‌اند را افزايش مي‌دهند.مشكل اينجاست معمولا شخص بيمار مي گويد كه به دست آوردن انرژي لازم براي شركت در كلاس‌هاي ايروبيك را ندارد.بايد به تدريج شروع كرد.حتي ده دقيقه تمرين در روز از هيچ بهتر است.براي افزايش انگيزه داشتن يك همراه خيلي بهتر است.حتي يك دور زدن ساده روش فوق العاده‌اي براي شروع است.


راهكارهاي عملي


1- مهمترين عامل خداي متعال است اگر انسان در زندگي خود خداوند را بشناسد و مشغول سير و سلوك به سوي او باشد و از دعا و مناجات بهره كافي ببريد، احساس كسالت و غم وتنهايي و دلتنگي نخواهد كرد زيرا خداوند خود فرموده اند ياد من آرام بخش دلهاست.


2- در مورد اتفاق افتاده و نتايج احتمالي به خداوند توكل نماييد و هر آنچه اتفاق مي افتد را خواست خداوند بدانيد زيرا خداوند مي فرمايد حتي برگي بدون اراده خداوند حركتي نخواهد نمود.


3-همانطور كه تجربه نموده ايد دوست خوب يكي ديگر از عوامل مهمي است كه مي تواند شما را از اين حالت بيرون آورده و تنهايي هاي انسان را پر كند و به انسان سلامتي رواني و آرامش ببخشد، از آن رو توصيه اكيد ما اين است كه همين لحظه با دوستان صميمي خود ارتباط برقرار نمايد و حتما قرار ملاقاتي را بگذاريد و اجازه ندهيد اين حالت بيش از اين روح شما را آزار دهد.سعي نمايد با دوستان خوب خود بيشتر معاشرت نمايد و با هم مسافرت داشته باشيد.


4- مطمئنا در اين مدت همنشيني با كتاب را تجربه نموده ايد البته قبول داريم اهداف مطالعه متفاوت است اما كتاب بهترين دوست انسان است كه اتفاقا در زمينه پر كردن اوقات عمر انسان و خارج نمودن او از تنهايي مهارت بسيار زيادي دارد. كساني كه با مطالعه و كتاب و كتابخانه انس دارند، هرگز احساس ناراحتي و غم و تنهايي نمي كنند.در زمينه علاقه خود كتابي تهيه نموده و با برنامه ريزي سعي نماييد آنرا مطالعه نماييد.


5- ورزش از عوامل مهم اجتماعي شدن و خروج از اين حالت است. توصيه مي كنيم حتما در فعاليت هاي ورزشي شركت كنيد اين موضوع بسيار آرامش بخش و سازنده است.كم هزينه ترين اين فعاليتها پياده روي مي باشد.سعي نماييد صبح و يا عصر بمدت 45 دقيقه همراه كسانيكه دوستشان داريد اين كار را انجام دهيد.


6. شركت در نماز جماعت در مسجد و همچنين شركت در مجالس اهل بيت(ع) و فعاليت هاي گروهي فرهنگي و مذهبي يكي ديگر از راه هاي مبارزه با احساس است.


7. اجتناب از تنهايى؛ بكوشيد به جز مواقعى كه ضرورت دارد، در تنهايى قرار نگيريد.


8. با افكار منفى خود مقابله كنيد؛ يعنى، هر وقت اين افكار به شما هجوم آورد. به هر صورت ممكن خود را از چنبره آن نجات دهيد؛ براى مثال خود را به كارى مانند مطالعه يا هر كار ديگرى كه امكان انجام آن براى شما هست، مشغول كنيد و نگذاريد ذهن شما جولانگاه افكار منفى باشد.


9. به جنبه‏هاى مثبت خود فكر كنيد و بكوشيد آنها را در يك برگه‏اى به صورت فهرست، ليست كنيد.


10. به جاى اينكه به كمبودها، عيب‏ها و ناكامى‏هاى خود بينديشيد؛ به موفقيت‏ها و آن امكاناتى كه در زندگى از آن بهرمند بوده و هستيد فكر كنيد. به عبارت ديگر امكانات و شرايط زندگى ما مانند يك ليوانى است كه بخشى از آن پُر است و بخشى خالى؛ به آن بخش پُر فكر كنيد و از آن بهره ببريد و غصه آن نيمه خالى را نخوريد. فرصت‏هاى زندگى را مغتنم بشمريد و از آنچه در آينده پيش خواهد آمد، نگران نباشيد.


11. به تغذيه خود - به خصوص صبحانه - اهميت بدهيد و هيچ‏گاه بدون خوردن صبحانه، مشغول تحصيل يا مطالعه نشويد.


12. هر وقت احساس دلتنگى مى‏كنيد، حدود ده دقيقه دوش آب ولرم بگيريد و در صورت امكان شنا كنيد.


نكته پاياني اينكه اگر دقت كنيد خود شما نيز مي توانيد عوامل ديگري را شناسايي نماييد كه در برون رفت از اين احساس و رسيدن به احساس شادي و لذت روان مفيد و موثر هستند. در كنار حرم كريمه اهل بيت حضرت معصومه سلام الله عليه براي شما انسانهاي خواستار پاكي دعا مي كنيم و منتظر نظر شما نسبت به اين مطالب هستيم تا در كنار يكديگر به سمت وضعيت مطلوب حركت نماييم.