بعد از بيان زمانهاي راحج و مستحب مباشرت ، به حالتهاي جنسي و رفتار و گفتار زوجين مي پردازيم .قبل از آن كه به مقدمه مباشرت بپردازيم ضروري است حالتهاي جنسي زن و مرد را بدانيم و ميزان خواهشها و كششهاي دروني هر يك را بشناسيم .
     از امام صادق (ع )نقل شده است كه :زن نود و نه بار بيش از مرد لذت و شهوت را احساس مي كند ولي خداوند تبارك و تعالي او را به رشته حيا مقيد كرده است .
     بنابراين خواهشها و تمنيات دروني زن هرگز اندك نيست بلكه اين حجب و حياي زن است كه به طور فطري او را ماخوذ به حيا مي كند و مانع از آن مي شود كه زن در مقابل نامحرم به كارهايي كه دور از شرم و حياست مرتكب شود و زماني اين رشته حياي بين زن و شوهر به درستي از بين مي رود و تمنيات و خواهشهاي دروني زن نسبت به شوهر و مرد حلالش بروز مي كند و مرد را به رفتار جنسي مناسبي وادار مي سازد كه فروگذاري از آن موجب مشكلات روحي ـ رواني و حتي جسمي براي زوجه مي شود.از سوي ديگر خواهش جنسي مرد بر كسي پوشيده نيست و اين نيروي دروني از ابتداي سن بلوغ تا كهنسالي باقي است و استعداد مباشرت براي توليد نسل همواره در مردان موجود است گر چه حسب شرايط جسمي و كاري ممكن است شدت ضعف هايي پيدا كند ولي قدرت بارور ساختن مردان از بين نمي رود، اين در حالي است كه استعداد باردار شدن خانمها تا سن يائسگي است و بعد از آن معمولا خانمها باردار نمي شوند و تمايلات جنسي آنان نيز فروكش مي كند.
    
     رفتارها
    
     شايد هيچ رفتاري از انسان پرهيجان تر و تاثيرگذارتر از رفتار جنسي و مقدمات آن نباشد.رفتاري كه با ترشح هورمونها و فعاليت غدد به اوج هيجان و التهاب مي رسد و رابطه انكارناپذيري بين روان (روح )و جسم در اين مورد هويدا مي شود;با رواني كه اگر از نظر جنسي ارضا نشود به جسم لطمه اي سخت مي زند و افسردگي روحي موجب كوفتگي جسمي مي شود و جسم انسان در اثر پژمردگي روان كسل و غمناك مي شود.رفتار جنسي تنها نزديكي نيست و اسلام نيز بدين مهم اهتمام داشته است و زوجين را به تمهيد مقدماتي ترغيب كرده است تا قبل از مباشرت بدان مبادرت ورزند و اين نشان از شناخت دقيق اسلام از انسان است .
     اولين توصيه عمومي و خاص اين مورد تميزي و نظافت زوجين است ;بنابر روايت مشهور از پيامبر اسلام (ص )كه فرمود:«پاكيزگي نشانه ايمان است »همه مومنين در زندگي شخصي و اجتماعي خود بايد اين صفت را دارا باشند.
     جاي تاسف است كه زيبايي و تميزي و خوشبويي از ويژگي برجسته پيامبر(ص )است ولي آن را خواه در محيط كار يا منزل رعايت نمي كنيم .به هر شكل تميزي و پاك بودن در اسلام همواره مورد توصيه و تاكيد بوده است .به ويژه آن كه اين وصف مقدمه بايد اقدام مهم مباشرت قرار گيرد.به قدري اسلام مسئله طهارت و پاك بودن را اهميت داده است كه مباشرت دوم را بدون طهارت و غسل بعد از مباشرت اول خوب و پسنديده نمي داند.
     آنگاه بعد از تميزي و آراستگي در مورد مقدمات رفتار و مباشرت ، اسلام مرد را توصيه به تاني و عدم عجله مي كند و از او مي خواهد كه از نظر رفتار جنسي زوجه را آماده مباشرت سازد، بنابراين فرآيند ملاعبه يا مداعبه (بازي كردن )را مستحب مي داند.از امام صادق (ع )نقل شده است :ملاعبه زوجين مباشرت را بهتر مي سازد.(جامع احاديث شيعه ، ج 25، ص 256 به بعد)مرحوم كليني در كافي از امام صادق (ع )و او از پيامبر اسلام (ص )نقل فرمودند كه :هنگام مباشرت همانند پرنده عمل نكنيد;بايد مكث و تامل داشته باشيد.(كافي ، ج 5، ص 497)
     در مستدرك (ج 14، ص 221)از رساله ذهبيه منسوب به امام رضا (ع )نقل شده است كه حضرت فرمود:مباشرت نكنيد با همسرتان مگر اين كه ملاعبه داشته باشيد و بر اين كار كثرت و زياده داشته باشيد تا اين كه شهوت مغلوب شود.
     همچنين در كتاب خصال ، ص 637 از حضرت علي (ع )نقل شده است :هنگامي كه مردي اراده مباشرت با زنش را داشته باشد عجله نكند زيرا براي زن نيازهايي است كه در مقدمات بايد برآورده شود.
     بعد از ملاعبه و انجام مقدمات مستحب و ضروري آن گاه كه مباشرت و مواقعه انجام مي شود زوجين بايد مراقب اين نكته باشند كه يكديگر را ارضا كنند و تنها به فكر لذت جويي يك جانبه خود نباشند.به ويژه در مورد مردان كه زودتر به اوج هيجان جنسي مي رسند اين مسئله ضرورت دارد كه بايد ملاحظه ارضاي همسر خود را داشته باشند.
     از امام صادق (ع )روايت شده است :اگر مردي با همسرش مباشرت كند و او را ارضا نكند و همسرش از بستر برخيزد به سياه زنگي دست يابد و بدو متوسل و متشبث مي شود پس به هنگام مباشرت ملاعبه و بازي كنيد كه لذت بخش تر و بهتر است .
     سزاور آن است كه مباشرت زوجين در عرياني كامل نباشد بلكه با پوششي هر چند اندك همراه باشد و مباشرت در حمام و استخر و...مطابق روايات جايز و درست است .
     آنچه از محرمات و مكروهات مباشرت زوجين خارج مي شود آنان مي توانند به هر شكل از يكديگر لذت ببرند و بايد توجه داشته باشند كه رفتارهاي مناسب و موجب لذت را فرا بگيرند كه اين اعمال نيز در زمره اعمال خوب و پسنديده حضرت دوست قرار گيرد.
    
    عبادت و ايام
    
     نماز با حضور قلب
    
     چه بسيار افرادي كه تنها اعمال نماز را به جا مي آورند و هرگز قلبشان خاضع و متوجه خداوند نيست .خشوع نمازگزار علامت ايمان اوست .از امام باقر(ع )نقل شده است كه از بعضي از بندگان نصف نماز را بالا مي برند و از بعضي ديگر ثلث و از بعضي ديگر ربع و از بعضي ديگر خمس نماز را بالا مي برند و آن قسمت از نماز بالا مي رود كه با حضور قلب باشد.حضرت رسول (ص )مي فرمايد:چون بنده مومن به سوي نماز برمي خيزد خداوند عالم نظر رحمت به سوي او مي افكند و روي لطف و احسان به سوي او مي دارد و رحمت او بالاي سرش تا آسمان بر او سايه مي اندازد و ملائكه بر گرد او احاطه مي نمايند و فرشته اي بر بالاي سر او ايستاده ، مي گويد كه :اگر بداني كه منظور نظر كيستي و با كه مناجات مي كني ، هرگز به غير او توجهي نكرده و از جاي نماز حركت نمي كردي .
    
    
     اجتهاد و تقليد چه كاربردي در رفتار و گفتار ما دارد؟
    
     هر مسلمان به اصول پنجگانه دين بايد از روي عقل و استدلال معتقد باشد و در فروع دين مانند نماز، روزه و...جهت قانونمندي شخصي و اجتماعي يا بايد صاحب نظر و مجتهد باشد و يا اين كه از مرجع فقيه تقليد كند.بديهي است انسان در كاري كه تخصصي ندارد از متخصصين آن رشته تقليد و پيروي مي كند و با يك جمله «من خودم بلدم »نمي توان تخصص يك رشته را كسب كرد.گرايش فقه براي قانونمندي شخصي و اجتماعي انسان از همين موارد است كه انسان اگر مي خواهد مطابق فرهنگ و فقه اهل بيت (ع )زندگي شخصي و اجتماعي خود را سامان دهد يا بايد خودش مجتهد باشد و يا اينكه از يك مجتهد تقليد و پيروي كند، همان طور كه در مورد ساير تخصصها نيز اينچنين است .
    
     نذر چيست و چگونه بر انسان واجب مي شود؟
    
     نذر عبارت است از التزام انسان به انجام كار خيري براي خداوند خالق يا ترك كاري براي خداوند كه انجام ندادن آن بهتر است .براي وجوب نذر علاوه بر نيت بايد صيغه خوانده شود، البته لازم نيست كه به عربي باشد مثلا بگويد «اگر بيماري من خوب شود در راه خداوند گرسنه اي را سير مي كنم »نذر او صحيح است .
     نذر زن بدون اجازه شوهر باطل است اما اگر زن با اجازه شوهر نذر كند پس از مدتي شوهر نمي تواند نذر او را به هم بزند يا مانع از عمل كردن زن به نذر شود.
    
     تخلف از نذر و كفاره آن چيست ؟
    
     چنانچه كسي نذرش برآورده شود و اختيارٹ با عمل به نذر مخالفت كند بايد كفاره روزه خواري ماه رمضان را بدهد يعني شصت فقير را طعام دهد يا اين كه دو ماه پي درپي روزه بگيرد.
     چنانچه كسي قبل از آنكه نذرش انجام شود متعلق نذر را انجام دهد و بعد از آن تلاش انجام شود انجام متعلق اول كفايت نمي كند بلكه بايد بعد از انجام نذرش آنچه را كه التزام داده است انجام دهد.