کدام آرای انتخاباتی باطله محسوب میشود؟
یکی از مهمترین مسائل در برگزاری انتخابات سالم، رعایت قانون است و رای دهندگان برای برگزاری انتخابات پرشور باید از قوانین مطلع باشند تا بتوانند کاملا آگاهانه انتخاباتی حداکثری را رقم بزنند.
در همین حال شناختن دلایل باطل شدن آرای انتخاباتی برای رای دهندگان لازم به نظر میرسد.
طبق ماده ۱۹ (اصلاحی ۴/۱۲/۱۳۸۶) درموارد زیر با تایید هیئت نظارت حوزه انتخابیه مربوطه برگهای رای باطل و مراتب در صورت جلسه قید و آرا مذکور ضمیمه صورت جلسه خواهد شد:”
الف- در موارد ذیل برگههای رای باطل و جزو آراء ماخوذه محسوب میشود: “
- آرا ناخوانا باشد
- آرایی که کاملا حاوی اسامی غیر نامزدهای تایید شده باشد
- آرایی که سفید به صندوق ریخته شده باشد
ب- در موارد ذیل برگههای رای باطل و جزو آراء ماخوذه محسوب نمیشود:
۱-صندوق فاقد لاک و مهر انتخاباتی باشد
۲-آرا زائد بر تعداد تعرفه باشد
۳- آرای کسانی که به سن قانونی رای نرسیده باشند
۴- آرایی که با شناسنامه افراد فوت شده یا غیر ایرانی داده شده باشد
۵- آرایی که با تقلب و تزویر (در تعرفهها، آرا، صورت جلسات، شمارش) به دست آمده باشد
۶- آرایی که با شناسنامه غیر یا جعلی اخذ شده باشد
۷- آرا تکراری
۸- آرایی که با شناسنامه کسانی که حضور ندارند اخذ شده باشد
۹- آرایی که فاقد مهر انتخاباتی باشد
۱۰- آرایی که از طریق تهدید به دست آمده باشد
۱۱- آرایی که روی ورقه غیر برگه رای نوشته شده باشد
۱۲- آرایی که از طریق خرید و فروش به دست آمه باشد
تبصره ۱ کل آرا مندرج در صورت جلسهای که صندوق اخذ رای آن فاقد اوراق رای یا برگههای تعرفه باشد باطل و جز آراء ماخوذه محسوب نخواهد شد.
تبصره ۲ آراء زائد مذکور در جز ۲ بند ب به قید قرعه از کل برگههای رای کسر میشود
تبصره ۳ آرای باطل ماخوذه در حد نصاب انتخاب نماینده موضوع ماده ۸ این قانون محاسبه نمیگردد
ماده ۲۰ در صورتی که در برگه رای علاوه بر اسامی نامزدهای تایید شده اسامی دیگری نوشته شده باشد برگ رای باطل نبوده و فقط اسامی اضافی خوانده نمیشود
تبصره ۱ در صورتی که نام یک داوطلب در برگه رای مکرر نوشته شده باشد فقط یک رای برای او محسوب میشود
تبصره ۲ چناچه آرای ریخته شده به صندوق به علت تشابه اسمی نامزدهای انتخاباتی به هیچ وجه قابل تشخیص و تفکیک نباشد به نسبت آرا نامزدهای دارای تشابه اسمی در آن صندوق میان آنان تقسیم میشود در مورد رای با آرا باقی مانده غیر قابل تقسیم به حکم قرعه عمل خواهد شد
تبصره ۳ به منظور تسهیل امر نظارت و حفظ آرا واقعی مردم و جلوگیری از تضییع حقوق داوطلبان نمایندگی چناچه نامزدی در حوزه انتخابیه به تشخیص هئیت اجرایی یانظارت برای عامه مردم ناشناخته و گمنام با شد ولی نام خانوادگی یا نام و نام خانوادگی او مشابه نام و نام خانوادگی یکی از داوطلبان سرشناس و معروف آن حوزه باشد باید مشخصه مانند شماره (کد) شغل محل سکونت، نام پدر و غیره برای اوتعیین و در آگهی انتشار اسامی نامزدهای انتخاباتی درج گردد آرا فاقد آن مشخصه برای او منظور نخواهد شد فرد مذکور میتواند در تبلیغات انتخاباتی مشخصه تعیین شده را قید نماید و چنانچه در ایام تبلیغات انتخاباتی اعلام انصراف نماید داوطلب هم نام او میتواند قبل از روز انتخابات از طریق روزنامه و صدور اطلاعیه ادامه داوطلبی خود را برای رفع ابهام اعلام نماید.
تبصره ۴ در مواردی که دو انتخابات به طور همزمان انجام گیرد آرایی که اشتباها به صندوق دیگر ریخته شود با حضور ناظرین شورای نگهبان قبل از هر اقدامی به صندوق مربوطه انتقال داده شده و سپس وظیفه قانونی انجام میگیرد.
ماده ۲۱ در صورتی که اسامی نوشته شده بیش از تعداد لازم باشد اسامی اضافی از آخر خوانده نمیشود.
ماده ۲۲ قبل از شروع رای گیری باید در حضور نمایندگان هیئت نظارت بر حوزه انتخابیه مربوطه صندوقهای خالی، بسته و ممهور به مهر هیئت نظارت حوزه انتخابیه گردد و در صورت جلسهای که قبل از آغاز زمان انتخابات در محل اخذ رای تنظیم میگردد نمایندگان هئیت نظارت بر حوزه انتخابیه مربوط، تعداد صندوقها و خالی بودن آنها را گواهی نماید و در صورتی که در جریان رای گیری نیاز باشد که صندوقی را اضافه نماید باید به همین ترتیب عمل نموده و صورت جلسه گردد.