ایدز (AIDS ) و ( HIV )

ایدز و HIV
—————————————————-
می‌گویند در کشورهای پیشرفته ایدز را درمان می‌کنند، آیا حقیقت دارد؟

همان گونه که قبلا اشاره شد اچ.آی.وی درمان قطعی ندارد یعنی آن که تاکنون هیچ دارو یا روشی کشف نشده است که بتوان با آن ویروس را از بدن فرد مبتلا برای همیشه حذف کرد. داروهایی که تاکنون کشف شده‌اند فقط سرعت پیشرفت بیماری را کند می‌کنند و طول عمر مبتلایان را می‌افزایند.

۱- داروهای ضد ویروسی

داروهای ضدرتروویروس ( ARV ) نخستین روش درمان HIV می باشند . داروهای ضدویروسی ، HIV/AIDS را علاج قطعی نمی کنند اما زندگی مبتلایان به HIV را طولانی می کنند . در ضمن برای جلوگیری از مقاوم شدن ویروس به دارو معمولاً چند داور همزمان به فرد مبتلا داده می شود . ۴ دسته داروهای ضدویروسی برای استفاده درمانی وجود دارد که جلوی ویروس به باخته های دیگر را می گیرند یا تکثیر آن را در یاخته های آلوده مختل می کنند .

۲- داروهای ضد عفونتهای فرصت طلب

مبتلایان به ایدز برای پیشگیری از عفونتهای فرصت طلب یا درمان آنها نیاز به مصرف مداوم برخی داروهای آنتی‌بیوتیک دارند.

۳- داروها و مکمل‌های غذایی تقویتی

افراد اچ.آی.وی مثبت یا مبتلا به ایدز بهتر است در رژیم غذایی خود دقت کنند و از ویتامینها و مواد مغذی مختلف به مقدار کافی مصرف کنند. کتابچه های راهنمای خاصی در این زمینه تهیه شده است که می‌توان به آنها رجوع کرد.

——————————————
اهمیت آموزش

ناآگاهی سبب گسترش بیشتر بیماری می شود. موثرترین روش مبارزه با این روند «آموزش» است. آموزش همیشه بخش مهمی از اقدامات رویارویی با بیماریها به ویژه ایدز است که گاهی مورد غفلت قرار می گیرد. اگر افراد بدانند که برخی رفتارها و بی احتیاطی های کوچک چه آسیبهای بزرگ و جبران ناپذیری به آنها خواهد رساند، به احتمال بسیار از آن رفتارها دست خواهند کشید.

ارزیابی برنامه های آموزش سلامت در نقاط مختلف جهان نشان دهنده کارآمد بودن این برنامه ها و کاهش رشد شمار مبتلایان به ایدز بوده است. مثلا در برخی کشورهای غربی، تایلند و اوگاندا می توان گفت که گسترش سریع ایدز تا حد زیادی مهار شده است. یکی از عوامل بسیار مهم این موفقیت، آموزش همگانی گسترده و درست بوده است.

* چگونه می توان به رفتارهای سالم یا سلامت رفتاری دست یافت؟

برای رسیدن به رفتارهای سالم باید مراحل زیر را پشت سر گذاشت:

۱- آگاهانیدن: پیش از هر چیز ضروری است مردم اطلاعات درست و معتبری درباره ایدز و بیماریهای آمیزشی داشته باشند. نکته مهم آن است که اطلاعات باید به صورت کاملا صادقانه در اختیار آنان قرار گیرد. اغراق در ابعاد مشکل یا بزرگ نمایی عوارض و اثرات منفی باعث بی اعتمادی آنان می شود. نتیجه چنین بی اعتمادیی دور شدن آنان از خانواده و جامعه و تشدید مشکلات خواهد بود.

۲- ایجاد نگرش صحیح: اگر چه داشتن اطلاعات و آگاهی درباره ایدز و یماریهای آمیزشی لازم است، کافی نیست. نمونه آن پزشکی است که با آن که می داند مصرف سیگار منجر به سرطان و بیماری های قلبی-عروقی و… می شود، باز هم سیگار می کشد. به همین دلیل گامی فراتر از مرحله آگاهی و اطلاعات ضروری است و باید تغییر نگرش صورت گیرد. نگرش مثبت نسبت به مصرف مواد مخدر یا ارتباط های پرخطر می تواند به گسترش اینها بینجامد.

۳- مهارت آموزی یا توانمندسازی رفتاری: اگر چه وجود آگاهی و نگرش مناسب در زمینه رفتارهای پرخطر لازم است، کافی نیست. آیا برای رانندگی در سطح شهر کافی است که اطلاعات نظری در مورد اتومبیل داشته و به رانندگی بسیار علاقمند باشید؟ آیا تنها با گوش دادن به اطلاعاتی درباره رانندگی یا خواندن کتابی در این زمینه می توان راننده شد؟ مسلما نه. بلکه، باید مدتی را به تمرین عملی رانندگی پرداخت و این مهارت را آموخت و بر آن مسلط شد. در مورد مهارت یا توانایی های سالم زیستن نیز چنین است و علاوه بر آگاهی و نگرش نیاز به مهارت نیز وجود دارد.

* رفتارهای پرخطر

چرا از آموزش به عنوان راهکاری اساسی برای رویارویی با ایدز و بیماریهای آمیزشی یاد میشود؟ برای سالم زیستن و پیشگیری از بیماریها نخست افراد باید شیوه های زندگی سالم را بیاموزند. بنابراین یکی از هدفهای مهم این آموزشها، پیشگیری است.

رمز پیشگیری، پرهیز از رفتارهای پرخطر است. رفتارهایی که می‌توانند خطرهایی برای حال و آینده زندگی ما ایجاد کنند، «رفتارهای پرخطر» یا رفتارهای ناسالم نامیده می‌شوند. سیگار کشیدن، اعتیاد، روابط جنسی بی‌محابا، نجوشاندن کنسرو غذا پیش از مصرف، نوشیدن الکل، ورزش نکردن، زیاده روی در خوردن غذاهای ناسالم و بی‌ارزشی مانند پفک، رانندگی با سرعت غیرمجاز، عدم استفاده از کلاه و کمربند ایمنی، عدم استفاده از دودکش مناسب برای وسایل گرمایشی، جوشکاری بدون ماسک محافظ و بسیاری موارد دیگر نمونه‌هایی از رفتارهای پرخطر هستند که می‌توانند سلامت انسان را به خطر بیندازند و حتی سبب مرگ شوند. رفتارهایی که در مقابل این مثالها قرار می‌گیرند رفتارهای سالم نام دارند.

گاهی امکان ندارد یک بیماری را به طور کامل از میان برداشت و ریشه‌کن کرد، بلکه می‌توان با کاهش رفتارهای پرخطر و زندگی به شیوه ای سالم، تاحد امکان از ابتلا به آن بیماری جلوگیری نمود. بیماریهای قلبی و ایدز مثالهای خوبی در این زمینه هستند. مهمترین راه کنترل بیماری ایدز بهداشت جنسی، خویشتنداری و پرهیز از هر گونه رابطه جنسی بی‌محابا است.

* روش های پیشگیری

-الف) مهارتهای رفتاری

مهارتهای رفتاری لازم برای پیشگیری از اچ.آی.وی / ایدز کدامند ؟

تصمیم گیری

یکی از مهارت های مهم سالم زیستن، مهارت تصمیم گیری است. این مهارت به افراد کمک می کند تا موقعیت های تصمیم گیری درباره انجام دادن یا ندادن رفتارهای پرخطر را شناخته، و پیامدهای هر اقدامی را پیش از انجام آن دریابند تا بتوانند تصمیم درستی بگیرند و سلامت خود را تضمین کنند. تصمیم گیری منطقی تنها تصمیم گیری سالم است که براساس تفکر نقادانه، بررسی، و ارزیابی صورت می گیرد.

حل مسأله

مهارت حل مسئله به افراد کمک می کند تا به صورت منطقی و منظم به حل مسائل و مشکلات خود بپردازند. . هر چه مهارت فرد در حل مسئله بیشتر باشد، در زندگی خود موفق تر و سالم تر خواهد بود. ضعف یا ناتوانی در مهارت حل مسئله با مشکلات و مسائل مهم بهداشتی و اجتماعی مرتبط است از جمله خودکشی، اعتیاد، ابتلا به ایدز و بیماریهای آمیزشی، بزهکاری و… تحقیقات نشان می دهند

قاطعیت

قاطعیت را ابراز وجود، جرات ورزی یا جسارت نیز می نامند. و عبارت است از ایستادگی بر نظرات شخصی و بیان افکار، احساسات، و باورها به صورت مستقیم، صادقانه، و متناسب به گونه ای که به حقوق دیگران نیز احترام گذاشته شود.

در رفتار قاطعانه باید اصول زیر رعایت شده باشد:

· رفتار قاطعانه از نظر اجتماعی پسندیده است.

· در رفتار قاطعانه آرامش، احساسات، و حقوق دیگران در نظر گرفته می شود.

· رفتار قاطعانه بیان صادقانه و مستقیم افکار و احساسات است.

* چگونه قیافه قاطعانه به خود بگیریم؟

حالت بدن و چهره فرد در رفتار قاطعانه اثر مهمی دارد. هر چه حالت بدن و صورت فرد جدیت و قاطعیت وی را بیشتر منعکس کند، او نتیجه بهتری خواهد گرفت. افراد خجالتی و کمرو معمولا از نگاه کردن به چهره فرد مقابل می گریزند یا با حالت خیره به دیگران نگاه می کنند. برای آن که فرد قاطعیت خود را نشان دهد و بتواند در این زمینه موفق باشد، ضروری است که سر خود را بالا نگاه دارد و به چشمان فرد مقابل خود نگاه کند. فراد خجالتی و کمرو در ارتباطات اجتماعی خود با دیگران به اندازه ای دچار ناراحتی می شوند که رنگ صورت آنها می پرد، یا سرخ می شوند و علایم اضطراب و ناراحتی از چهره آنها مشخص است. در حالی که، برای بیان قاطعیت لازم است که حالت چهره، پیشانی، و صورت بدون گرفتگی و انقباض باشد. در چنین شرایطی، فرد جدیت و قاطعیت خود را بهتر نشان می دهد. حالت قوز کرده و خمیده نشان دهنده اضطراب و ناراحتی است و قاطعیت و جدیت فرد را نشان نمی دهد. بدین منظور، ضروری است که حالت بدن، شانه ها، فرم دست ها، و حتی حرکات بدن فرد نیز نشان دهنده جدیت و قاطعیت فرد در برخوردهایش باشد.

چگونه بیان قاطعانه داشته باشیم؟

افرادی که در مهارت قاطعیت ضعف دارند، جویده جویده صحبت می کنند، مِن و مِن می کنند، گفتار آنان پر از مکث و تکرار است. این عده، معمولا مرتب از دیگران معذرت خواهی می کنند؛ دلیل تراشی می کنند؛ حاشیه می روند، و…. در حالی که، در رفتار قاطعانه فرد جدیت خود را نشان می دهد. به همین دلیل، پاسخ قاطعانه باید روان و سیال باشد. چنین پاسخی حاکی از تسلط و جدیت فرد در برخوردهایش است. درضمن برخلاف آن چه تصور می شود، پاسخ قاطعانه بسیار کوتاه و مختصر است. دلیل تراشی، بهانه آوردن، معذرت خواهی، و… نه تنها نشانه ناتوانی در قاطعیت است، بلکه باعث طولانی شدن گفتار می شود که خود مقاومت در برابر فشارهای اطرافیان را کاهش می دهد. به همین دلیل، همیشه کوتاه ترین پاسخ را انتخاب کنید. پاسخ قاطعانه پاسخی کوتاه و موثر است. یعنی کم ترین حدی از پاسخ که اثربخش است. مثلا هنگامی که دوستان فردی را تحت فشار قرار داده اند که مواد مخدر مصرف کند، کوتاه ترین پاسخ موثر گفتن یک «نه» است و بس، نه آن که فرد شروع به معذرت خواهی کند و دلایل متعددی را مطرح کند.

افرادی که قاطعیت کمی دارند، با درنگ و تاخیر جواب می دهند. حتی گاهی ممکن است که بعد از چند روز دریابند که چگونه باید عمل می کردند. چنین تاخیرهایی نشان دهنده تردید و تزلزل فرد است. در حالی که، در رفتار قاطعانه فرد بدون تاخیر و در زمان مناسب واکنش مناسب را انجام می دهد.

انواع مختلفی از گفتار قاطعانه وجود دارد. همان طور که گفته شد گفتار قاطعانه کوتاه و موثر است. در گفتار قاطعانه لازم نیست فرد دلایل خود را برای دیگران توضیح دهد، بلکه مهم است که کوتاه، جدی، و محکم صحبت کند.

دوست من اصرار دارد که برنامه‌ام را عوض کنم و همراهش به سینما بروم، در حالی که من برنامه ریزی کرده‌ام که درس بخوانم. چه باید بکنم؟

در این مواقع می توانید از روش های زیر استفاده کنید:

از پیشنهاد او تشکر کنید، و دیدگاه خود را مطرح کنید.

مثال: از این که مرا به سینما دعوت می کنی ممنونم، ولی نمی توانم بیایم.

با او همدلی کنید، و دیدگاه خود را مطرح کنید.

مثال: می دانم که دوست داری با هم به سینما برویم، ولی نمی توانم بیایم.

فقط بگویید« نه» و بس.

یک دلیل بیاورید؛ فقط یک دلیل نه بیشتر.

مثال: نمی توانم سینما بیایم، چون برنامه ریزی کرده ام که به درس هایم برسم.

مطرح کردن پیشنهادی که مورد قبول دو طرف باشد

مثال: امروز نمی توانم بیایم، ولی شاید روز دیگری بتوانیم با هم سینما برویم.

عوض کردن موضوع صحبت

مثال: راستی نظرت درباره فیلم دیشب چیست؟

راستی امروز در دانشگاه چه خبر بود؟

استفاده از شوخی

مثال: این قدر درس دارم که خودم فیلم شده ام.

دادن این احساس که طرف مقابل بهتر می داند

مثال: تو که بهتر می دانی درس از سینما مهم تر است.

مطرح کردن گروه بندی متفاوت

مثال: ما خانوادگی، موقع درس این تفریح ها را کم می کنیم.

دوستان یا اطرافیان به من فشار می آورند که رفتارهای پرخطر انجام دهم یا من را به موقعیت هایی دعوت می کنند که امکان صدمه و آسیب وجود دارد، چه باید بکنم؟ در این مواقع بهتر است از روش های زیر استفاده کنید:

سوزن گیر کرده- آیا با گراموفون آشنا هستید؟ گاهی صفحه گرامافون خط می افتاد، و به همین دلیل سوزن گرامافون گیر می‌کرد و مرتب یک عبارت تکرار می شد. شنیدن یک جمله که پشت سرهم تکرار شود، احساس ناراحت کننده ای ایجاد می کند. به همین دلیل هنگامی که در شرایطی قرار گرفتید که اطرافیان شما را تحت فشار قرار می دهند، بهترین کار این است که سوزنِ گرامافون شما هم گیر کند و یک جمله و نه بیشتر را تکرار کنید. در این شرایط، دیگران از این که شما را تحت فشار قرار دهند خسته شده و دست از سر شما برخواهند داشت.

ترک موقعیت- چنان چه به هر دلیلی فرد احساس کرد که قادر به مقاومت در مقابل فشار دوستان نیست و احتمال دارد که در مقابل پیشنهاد ناسالم آنها مقاومتش بشکند، بهترین کار آن است که از آن موقعیت بیرون بیاید. مثلا سینا در موقعیت اول می توانست صحنه را ترک کند. این برخورد بسیار سالم تر از ماندن در موقعیت و انجام رفتار های پرخطر است. ممکن است عده ای این برخورد را نشانه ضعف بدانند، ولی باید به این نکته توجه کرد که رفتارهای پرخطر و ابتلا به ایدز به شدت ترسناک تر است. علاوه براین، هر ترسی نشانه ضعف نیست. بلکه ترس منطقی نشان دهنده واقع بینی و هشیاری فرد است. آیا کسی به مار کبری دست می زند؟ آیا این کار نشانه شجاعت است؟

اصرار در رد- روش های مختلفی برای شکستن مقاومت افراد در برابر رفتارهای پرخطر وجود دارد، ازجمله:

طرد کردن (اگر این کار را نکنی دیگر از ما نیستی)، اسم نامناسب گذاشتن (بچه ننه، بچه مثبت، بی عرضه، اُمل و…)، احساس گناه دادن (فکر می کردم دوست منی که این پیشنهاد را دادم) و… .

مهم آن است که در این شرایط، فرد همچنان به رد کردن و امتناع از انجام رفتار پرخطر اصرار داشته باشد، مثلا بگوید:

جزو شما باشم یا نه، این کار را نمی کنم.

هر چه می خواهید به من بگویید، این کار را نمی کنم.

دوست تو هستم، ولی این کار را نمی کنم.

دختری که جوان شروری مزاحم او شده است چه باید بکند؟ می تواند از واکنش با افزایش تدریجی استفاده نماید:

§ نگاه کردن توام با اخم و جدیت به جوان،

§ تشدید اخم و جدیت،

§ ایستادن و به صورت او نگاه کردن،

§ اعتراض با صدای بلند و خواستن از او که مزاحم نشود،

§ اعتراض با صدای بلند و محکم و گفتن این که اگر مزاحم شود، مردم یا پلیس را خبر خواهد کرد، و
——————————————————
زندگی با اچ.آی.وی چگونه است؟

افرادی که مبتلا به اچ.آی.وی هستند تا سالها می توانند به راحتی به زندگی عادی خود و اشتغال مثمر ادامه دهند و با مصرف داروهای موجود سالها با حفظ سلامت زنده بمانند، هر چند اچ.آی.وی در بدنشان ریشه کن نخواهد شد. البته فشار روانی، اجتماعی و ضعف جسمی و اقتصادی آنها را آسیب پذیر می‌کند. آنچه آنها نیاز دارند تأمین دارو، خدمات مشاوره‌ای و درمانی، حمایت و پرهیز از سوء ظن و انگ و تبعیض است. آنان را از خود طرد نکنیم و اجازه دهیم زندگی کنند. مسؤولان سیاسی و شخصیت های مذهبی و اجتماعی می‌توانند نقش مهمی در رفع انگ و تبعیض و تدارک خدمات لازم داشته باشند.

آیا افراد اچ.آی.وی مثبت می‌توانند کار کنند؟

بلی ایشان تا وقتی که توانایی جسمی و روحی داشته باشند می‌توانند در هر شغلی به کار و زندگی اجتماعی خود ادامه دهند و از نظر علمی منعی برای حضور ایشان در جامعه وجود ندارد. طبق بخشنامه دولت جمهوری اسلامی ایران نیز نمی‌توان افرادی را که با اچ.آی.وی ایدز زندگی می‌کنند از کار اخراج یا برکنار کرد.

چرا افراد اچ.آی.وی مثبت را در یک محل جمع و قرنطینه نمی‌کنند؟

چنین کاری از نظر علمی بیفایده و مردود است. بسیاری از این افراد شاغل و دارای خانواده هستند و می‌توانند زندگی تقریباً عادی داشته باشند. قرنطینه کردن این افراد بار روانی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بسیاری دارد و متناقض با موازین حقوق بشر نیز می‌باشد. شکست تجربه قرنطینه معتادان به مواد مخدر در این زمینه پندآموز است. از طرفی ۹۰ درصد افراد اچ.آی.وی مثبت حتی خود هم از مشکل خویش بیخبرند و شناسایی ایشان تا وقتی خود داوطلبانه و آکاهانه (بر اثر سوابق رفتار پرخطر) به کلینیک‌های مربوطه مراجعه نکنند غیرممکن است.

آیا کودکان اچ.آی.وی مثبت خطری برای همکلاسی ‌های خود ندارند؟

خیر. هیچ‌گونه خطری همکلاسان و معلمان کودکان مبتلا را تهدید نمی‌کند. همان گونه که گفتیم راه انتقال اچ.آی.وی تماس‌های روزمره اجتماعی نیست. حتی در مواردی که این کودکان در حین ورزش دچار زخم‌های خونریزی دهنده شوند با رعایت نکات بهداشتی که در این مواقع (حتی برای کودکان عادی) معمول است خطر سرایت به دیگران وجود ندارد.

آیا افراد اچ.آی.وی-مثبتی که داروهای ضدویروسی مصرف میکنند می‌توانند تماس جنسی داشته باشند؟

استفاده مداوم و صحیح از کاندوم در تماس جنسی برای ایشان ضرورت دارد چون حتی با مصرف دارو هم امکان سرایت اچ.آی.وی وجود دارد.

آیا افراد اچ.آی.وی مثبت می‌توانند ازدواج کنند؟

ازدواج حق طبیعی و فطری هر انسان است و منع قانونی و طبی در این زمینه وجود ندارد. اما باید قبل از اقدام به ازدواج طرفین به طور کامل از واقعیت های بیماری آگاه شوند و آموزش ها و مشاوره های متعدد روانی، حمایتی و پزشکی بگیرند. همچنین لازم است در تمام مقاربت ها از کاندوم لاتکس استفاده کنند تا ویروس از یکی به دیگری سرایت نکند. به همین دلیل توصیه می‌شود قصد بچه دار شدن نکنند. حتی اگر هر دو زوج

اچ.آی.وی مثبت باشند لازم است این امر را رعایت کنند چون ویروس اچ.آی.وی زیرگونه های مختلفی دارد و سرایت یک زیرگونه جدید به فرد به او آسیب بیشتری می‌رساند. استفاده از سایر روشهای پیشگیری از بارداری به غیر از کاندوم به ایشان توصیه نمی‌شود و این ربطی به شدت ابتلاء آنان ندارد.

آیا راهی هست تا افرادی که با اچ.آی.وی/ایدز زندگی می‌کنند بچه‌دار شوند؟

همان گونه که گفته شد حتی با مصرف داروهای ضد ویروسی ممکن است فرزند در صورتی که مادر مبتلا باشد با اچ.آی.وی به دنیا بیاید. بنابراین در صورتی که مادر مبتلا باشد اما پدر سالم شاید بتوان در شرایط خاصی که پدر و مادر آگاهانه و با توانمندی‌های اجتماعی و اقتصادی تصمیم به بچه‌دار شدن بگیرند پس از مشاوره های لازم آنان را در این امر راهنمایی کرد. اگر پدر مبتلا و مادر سالم باشد با توجه به احتمال مبتلا شدن مادر و فرزند هر دو تقریباً غیرمعقول است که توصیه به فرزند داشتن کرد. بچه دار شدن حق طبیعی هر انسانی است اما در شرایطی که فرد بیماری لاعلاجی مانند اچ.آی.وی/ایدز دارد و نمی‌تواند از آینده خود و توانایی تربیت و بزرگ کردن فرزندان مطمئن باشد، چنین تصمیمی خطرناک است. یادآوری می‌شود که یتیمانی که پدر یا مادر خود را بر اثر ایدز از دست می‌دهند دچار مشکلات مختلف در زندگی شده و احتمال زندگی سالم داشتن از آنان بعید است. این وضعیت موقعی که پدر و مادر هر دو از دست رفته باشند بسیار تشدید می‌شود بنابراین در مواردی که پدر و مادر هر دو مبتلا باشند نیز توصیه به بچه‌دار شدن نامعقول است. همان‌گونه که ذکر شد تاکنون هیچ روش بیولوژیکی برای پاک کردن سلولهای زنده از اچ.آی.وی کشف نشده‌است.

آیا مادر اچ.آی.وی مثبت باید به بارداری خود خاتمه دهد؟‌

گرفتن حق حیات جنین از نظر اخلاق پزشکی ممنوع است مگر موجب به خطر افتادن سلامت مادر یا جنین باشد. در مورد اچ.آی.وی با توجه به اینکه با داروهای موجود و پرهیز از شیردهی مادر مبتلاء می‌توان در بیش از ۷۰-۹۵درصد از ابتلاء فرزند پیشگیری کرد لزومی به سقط جنین نیست. (به شرطی که مادر تحت درمان، حمایت و مراقب کافی در کلینیک بیماریهای رفتاری یا مراکز مشاوره مشابه باشد) پس از تولد در شش هفتگی و ۱۸ ماهگی آزمایش های اچ.آی.وی برای مشخص شدن وضعیت ابتلاء کودک انجام خواهد شد. در موارد استثنایی پس از تأیید پزشکی قانونی ممکن است اجازه ختم بارداری از راه سقط درمانی داده شود.

به نظر می رسد که شروع زودهنگام تغذیة مکمل می تواند باعث التهاب رودة نوزاد و در نتیجه تسهیل انتقال HIV شود. بنابراین در موارد ناچاری تغذیة انحصاری با شیر مادر به مدت ۶ ماه (بدون اینکه حتی به کودک آب داده شود) و سپس از شیر گرفتن آنی و سریع کودک مفید است.

اگر زنی از شیر سینه اش استفاده نکند، به شیشة شیر نیاز دارد تا به کودک شیر خشک دهد که این هزینة زیادی می برد. علاوه بر آن، کودک این زن بیشتر در معرض خطر مرگ، به علت اسهال و از دست دادن آب (که همگی قویاً با استفاده از شیر خشک و فقر مرتبط هستند) قرار می گیرد تا ویروس HIV ، مگر اینکه او بتواند آب را بجوشاند یا استریلیزه کند و امکانات مالی کافی در اختیار داشته باشد تا مطمئن شود که میزان کافی از شیر خشک به کودک می رسد.

بسیاری از زنان به علت ترس از بی آبرویی از شیر ندادن به کودک پرهیز می کنند و نیز اگر شیر خشک تمام شود، ممکن است منجر به تغذیة مخلوط که به نظر می رسد خطرسازترین عمل باشد، شود.

—————————————–
بیماری همه گیر ایدز و کودکان

* مرگهای ناشی از ایدز در جهان :

- هر دقیقه هر روز، یک کودک زیر ۱۵ سال به خاطر ایدز می میرد.

- ایدز جان سه میلیون نفر را در سال ۲۰۰۴ گرفت. یکی از هر شش نفر این جمعیت، کودکی زیر ۱۵ سال بود.

- در سال ۲۰۰۴، ۵۱۰۰۰۰ کودک زیر ۱۵ سال به خاطر ایدز فوت کردند.

* آلودگی به اچ آی وی میان کودکان و نوجوانان:

- هر ساله، ۶۴۰۰۰۰ کودک زیر ۱۵ سال به اچ آی وی آلوده می شوند. بدون درمان، نیمی از آنان قبل از تولد دومشان فوت خواهند کرد.

- تقریبا ۹۰ درصد آلودگی های جدید کودکان به اچ آی وی در آفریقای جنوب صحرایی صورت می گیرد، ولی تعداد این نوع آلودگی ها در دیگر نقاط به ویژه در آسیا در حال افزایش می باشد.

- هر ۱۵ ثانیه، یک نوجوان بین ۱۵- ۲۴ سال آلوده به اچ آی وی می شود.

- در ۲۰۰۴، بیش از دو میلیون نوجوان بین ۱۵- ۲۴ سال به تازگی به اچ آی وی آلودگی پیدا کردند.

* انتقال مادر به کودک:

- اکثریت فاحش کودکان زیر ۱۵ سال که اچ ای وی مثبت هستند توسط مادرانشان آلوده شده اند. ولی کمتر از ۱۰ درصد زنان باردار می توانند به خدماتی که از انتقال اچ آی وی به به کودکانشان جلوگیری کند، دسترسی پیدا کنند.

- بدون مداخلات پیشگیرانه، تقریبا یک سوم نوزادان این ویروس را در زمان بارداری، درد زایمان، زایمان و شیردهی از مادران اچ آی وی مثبت خود می گیرند.

* درمان دارویی برای اطفال :

- بنا بر یک تخمین، ۴ میلیون کودک، که بعضی از آنان بیماری اچ آی وی آنان تشخیص داده شده و بعضی از آنان از مادران اچ ای وی مثبت متولد شده اند ولی هنوز آلودگی آنان به اچ آی وی تشخیص داده نشده، به داروهای آنتی بیوتیک های ارزان قیمتی که آلودگی های کشنده را از بین می برد، نیازمندند.

- حدود ۶۶۰۰۰۰ کودک زیر ۱۵ سال وجود دارند که به درمان های رتروویروسی (ضد ایدز) احتیاج دارند.

- کمتر از ۵ درصد کودکان با اچ آی وی مثبت محتاج به درمان رتروویروسی (ضد ایدز) آن را دریافت می کنند.

* یتیمان و کودکان آسیب پذیر:

- بنا بر یک تخمین، تنها تا سال ۲۰۱۰ در آفریقای جنوب صحرا، بیش از ۱۸ میلیون کودک- بیشتر از کل کودکان انگلیس- حداقل یکی از اولیای خود را به ایدز از دست می دهند.

- کمتر از ۱۰ درصد کودکان یتیم و آسیب پذیر شده توسط ایدز، از حمایت اجتماعی برخوردارند.

* پیشگیری :

- اکثریت بیشتر نوجوانان به اطلاعات، مهارتها و خدماتی که در پیشگیری از اچ آی وی/ ایدز ضروری هستند دسترسی ندارند

بسیج همگانی کودکان و ایدز
در گزارش دبیر کل سازمان ملل در خصوص “پیشرفت در اجرای تعهدنامه اچ آی وی/ ایدز”آمده است که
کشورهایی که بیشترین تعداد مبتلایان را دارند اکنون در تلاش برای حمایت از کودکان یتیم و آسیب دیده از ایدز
هستند اما در عین حال سطح تلاشها و منابع ملی و کمکهای اهدایی برای جمعیت رو به رشد این بحران بسیار ناکافیست.

در پی مشاوره های گسترده، یونیسف با همکارانش از جمله سازمانهای حامی برنامه ایدز سازمان ملل،
تشکلهای غیر دولتی و دیگر سازمانهای اجتماعی تصمیم به برگزاری بسیجی همگانی علیه خطر ایدز برای
کودکان گرفتند تا از این طریق ضمن حمایت از بقای این کودکان، نیازهای آنان را در زمینه آموزش، سلامتی
ومراقبت دوران خردسالی مرتفع سازند.

این بسیج در حاشیه تعهدات بین المللی، اهداف توسعه هزاره و تعهدنامه اچ آی وی /ایدز اجرا میشود. هدف این
بسیج ایجاد یک مشارکت مثمرثمر، اجرایی، قابل ارزیابی و پایدار در راستای تلاشهای منطقه ای، ملی
و بین المللی برای متوقف ساختن و کاهش شیوع ایدز و تاثیرات آن بر کودکان و نوجوانان است.

اصول بنیادی

برنامه بسیج همگانی کودکان و اچ آی وی / ایدز ضمن جلب توجه عموم به میزان و خطر گسترش این
بحران در میان کودکان، منابع زیادی را نیز در زمینه مذکور فراهم نموده و برنامه های دولتی را برای
ایمن نگاه داشتن نسلهای آتی از آلودگی به اچ آی وی و کاهش تاثیر این بیماری بر کودکان و نوجوانان
آسیب پذیر بیش از پیش تقویت خواهد کرد.

این بسیج بر چهار محور اصلی متمرکز خواهد بود. این محورها با استفاده از مفاد مربوط به کودک
که در تعهدنامه ایدزِ ۲۰۰۱ سازمان ملل آمده است، انتخاب شده اند. اگر چه این موضوعات در سالهای
گذشته در بسیاری از برنامه های منطقه ای، کشوری و بین المللی مطرح شده اند اما باید آنها را تقویت
نمود تا بتوان از این راه تفاوتی حقیقی در متوقف کردن و کاهش شیوع ایدز در میان کودکان، نوجوانان
و جوانان ایجاد کرد.

این محورها به شرح ذیل می باشند :

پیشگیری اولیه: این بخش ازبسیج همگانی با مشارکت صندوق جمعیت سازمان ملل، مرکز علمی،
فرهنگی و آموزشی سازمان ملل (یونسکو)، سازمان بهداشت جهانی، جمعیت مبارزه با مواد مخدر
سازمان ملل و دیگر سازمانها، ضمن حمایت از برنامه های ملی و منطقه ای در جهت ارتقاء مهارتهای ارتباطی
، اطلاعاتی را در زمینه بهداشت باروری و جنسی با در نظر گرفتن سن و جنسیت و با هدف کاهش خطرات
و آسیب های مربوطه در اختیار کودکان، نوجوانان و جوانان قرار می دهد. این کمکها شامل دستیابی گسترده تر
به خدمات دوستدار نوجوان در زمینه سلامت، مشاوره، آزمایش و تشخیص بیماریهای منتقله از راه تماس جنسی
، پیشگیری از انتقال ویروس اچ، آی، وی از راه تزریق مواد و معرفی روشهای کم خطرتر در این زمینه است.

پیشگیریِ انتقال از مادر به کودک: این بخش از برنامه با مشارکت سازمان بهداشت جهانی و بسیاری از
سازمانها و نهادهای دیگر نظیر طرح اضطراری بوش برای کمک به برنامه های ایدز، دانشگاه کلمبیا،
بنیاد کلینتون، بنیاد ایدز کودکان الیزابت گریسر، و دیگر شرکاءء، اهداف زیر را دنبال می کند:

ارائه کمکهای فنی و تبلیغاتی برای برقراری سیاستها، دستورالعمل ها، برنامه های آموزشی و ارجاع به
مراکز مربوطه برای دسترسی همگانی به خدمات مراقبت و درمانی، ارائه کمکهای فنی و حمایتی برای
ادغام برنامه های درمانی ایدز و برنامه پیشگیری از انتقال مادر به کودک در خدمات جاری مربوط به
بهداشت مادر و کودک، تقویت ظرفیت های موجود برای تشخیص و ارائه خدمات به مادران و کودکان مبتلا
به ایدز، شامل دسترسی به آزمایش تشخیصی ایدز، داروهای پیشگیرانه، درمان ضدرتروویروسی(درمان ایدز)
و درمان عفونت های فرصت طلب

درمان ویژه کودکان : این برنامه با مشارکت سازمان بهداشت جهانی و بر اساس طرح ۳*۵ [۱]قصد دارد
داروهای پیشگیرانه ضدرتروویروسی را به طور گسترده تری در اختیار همه نوزادان متولد از می‌شود مادران
مبتلا به اچ ای وی قرار دهد تا از ابتلای آنها به اچ-آی-وی و عفونت‌های فرصت طلب جلوگیری شود. دیگر
اهداف برنامه عبارتند از بهبود روشهای بهداشت عمومی در درمان کودکان از طریق ارجاع به برنامه مرتبط
با سلامت کودکان ( شامل مکمل های ویتامین آ، مشاوره و حمایت از روشهای سالم تغذیه کودک و نوزاد،
ایمن سازی و ارائه پشه بند های آغشته به مواد حشره کش در مناطق مستعد مالاریا، آنتی بیوتیک های ضد ذات الریه
، درمان خوراکی اسهال[۲])، تاسیس مراکز درمانی نظارت و انجام آزمایش اچ آی وی برای کودکان متولد از مادران
مبتلا به اچ-آی-وی، ایجاد مراکز تغذیه درمانی نوزادان در مراکز درمانی برای کودکان بستری، ارائه امکانات
اولیه درمانی و داروهای درمان سل و ایدز برای بزرگسالان، تقویت ظرفیت های موجود برای آمادگی درمانی، آموزش
و آگاه سازی، درمان علامتی برای درد، برفک دهانی و غیره و درمان تسکین بخش[۳].

حمایت، مراقبت و کمک به کودکان مبتلا به اچ آی وی / ایدز: در این بخش با کمک شرکاءی جهانی و شرکاءی
درون سازمانی از برنامه هایی که در راستای حمایت و مراقبت از کودکان یتیم و آسیب پذیر مبتلا به ایدز عمل
می کنند حمایت خواهد شد. اصول هسته ای این بخش عبارتند از: توانمندسازی خانواده ها برای ارائه حمایت روحی
روانی، بسیج حرکت های اجتماعی، تضمین دستیابی کودکان یتیم و آسیب پذیر به خدمات ضروری از جمله آموزش
، مراقبت های بهداشتی، ثبت تولد و غیره ( شامل کمک به دولت در برنامه ریزی و لغو شهریه مدارس و کاهش
هزینه های جانبی آموزشی مثل کتب درسی و ابزار یادگیری)، برنامه های تغذیه در مدارس.

رهبری و مشارکت

در برنامه مشترک ایدز سازمان ملل، یونیسف با همکاری خانواده سازمان ملل رهبری بسیج همگانی را به
عهده داشته و گزارشات منظمی از نتایج وتجربیات بدست آمده و محدودیتها و فرصتهای پیش روی برنامه ایدز
سازمان ملل ارائه خواهد داد. این اطلاع رسانی از طریق کانالهایی چون گروه درون سازمانی برنامه ایدز سازمان ملل
و دیگر سازمان های مربوطه انجام خواهد شد.

این مبارزه نیازمند تبحر و تخصص مشترک کلیه بخشهای سازمان ملل، دولتها و شرکاءی اجتماعی است.

[۱] ۳ by 5 initiative

[2] Oral Rehydration Therapy

[3] Palliative Care

مشاوره با شرکاء هم اکنون در حال انجام است و شورهای زیادی نیز با بخش های مختلف سازمان ملل
، تشکل های غیر دولتی و دولتهای اهداگر در سطح جهانی انجام شده است. در سطوح منطقه ای و کشوری نیز
مشاوره هایی آغازشده است.

این بسیج، ضمن تقویت مشارکت دولتها، سازمان ملل، تشکل های غیردولتی و غیره در زمینه مبارزه
با اچ آی وی ایدز در سطح جهانی، منطقه ای و کشوری، دستاورد نهایی را که همانا دستیابی به بهترین
نتایج برای کودکان است، افزایش می دهد.

این برنامه از همان آغاز به صورت هماهنگ با سایر برنامه ها مثل گروه کارموضوعی ایدز سازمان ملل[۱]
در سطح کشوری، طرح سازمان بهداشت جهانی برای تقویت درمان ایدز، برنامه کشوری کنترل اچ آی وی و ایدز و استراتژیهای ملی کاهش فقر و غیره اجراء خواهد شد.

————————————–

روز جهانی ایدز

هم پیمان در برابر گسترش ایدز

روز جهانی ایدز امسال در حالی فرا می رسد که تا کنون بیش از ۲۸ میلیون نفر جان خود را از دست داده اند و
بیش از ۴۰ میلیون نفر با اچ . آی .وی زندگی می کنند . برخی کشورها موفق شده اند با تغییر رفتار جوانان در به
تأخیر انداختن سن اولین رابطه جنسی، محدود شدن به یک شریک جنسی و ترویج استفاده از کاندوم در روابط جنسی
میزان بروز موارد جدید ابتلا را کم کنند و برخی دیگر با ارائه خدمات و درمانهای مناسب و حمایت از بیماران زندگی
بهتری برای آنان فراهم نمایند. اما در اکثر کشورهای دنیا تعداد مبتلایان رو به افزایش است. میزان بروز عفونت در
بین جوانان به ویژه در اروپای شرقی و آسیا رو به افزایش است. علیرغم افزایش چشمگیر تعداد یتیمان ایدز ، نیمی از
کشورها راهبردی برای برخورد با این معضل ندارند و علیرغم آن که اکثر دولت ها راهبرد ملی برخورد با ایدز را
تدوین کرده اند اما اجرای آن عمدتا به دلیل کمبود منابع یا ظرفیت فنی با کندی مواجه است.

بر طبق پیش بینی های علمی اگر اقدامات به همین منوال ادامه یابد ۴۵ میلیون عفونت جدید تا سال ۱۳۸۹ رخ
خواهد داد . ( در ضمن ۴۰ میلیون مبتلای فعلی را هم در نظر بگیرید ) .

کشور ما نیز در این زمینه در معرض خطر است . آمار ابتلا به بیماریهای آمیزشی در سالهای اخیر روند صعودی
داشته است در این بین نسبت ابتلا در جوانان زیر ۲۰ سال نیز حدود ۱۰ درصد است . آمار رسمی ثبت شده ابتلا
به اچ.آی.وی در کشور در طی ۳ سال اخیر بیش از دو برابر شده است . آمار اعتیاد نیز کماکان روند صعودی دارد
و استفاده از مواد روانگردان نوظهور در ایران مانند اکستاسی ، شیشه و … رشد سرسام آوری داشته است . میزان ابتلا
مصرف کنندگان مواد به اچ.آی.وی – ایدز از حد متمرکز گذشته است و با توجه به اینکه حدود ۳۰ درصد مصرف
کنندگان مواد در کشور ما متأهل هستند و برخی نیز روابط جنسی خارج از حریم خانواده دارند احتمال سرایت به سایرین
زیاد است . تعداد دختران فراری ( که طبق برآوردهای موجود سوء استفاده جنسی از آنان در کمتر از یک روز رخ می دهد
) و افرادی که با آمیزش جنسی امرار معاش می کنند نیز در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته است . اگر آمار جرائم
جنسی را نیز در نظر بگیریم – که برخی گزارشهای آن را در صفحه حوادث روزنامه ها می خوانیم – تصویری هولناک
پیش رو داریم . در نظر داشته باشیم فقر ، کم سوادی ، بیکاری و تبعیض های جنسیتی عوامل اجتماعی مهم در گسترش اچ.آی.وی – ایدز هستند .

بر اساس تخمین های علمی بین ۷۰ تا ۱۲۰ هزار نفر در کشور مبتلا به اچ.آی.وی – ایدز هستند و بر اساس عوامل
خطری که برشمردیم اگر اقدامات عاجلی نشود رشد لگاریتمی آن دامنگیر کشور خواهد شد . در نظر بگیرید که در عرض
۳ تا ۵ سال ( و گاهی کمتر ) افراد مبتلا نیاز به داروهای خاص این بیماری پیدا می کنند که هزینه سالانه آن به
قیمت های فعلی برای هر بیمار ۱۰ میلیون تومان است و دور نخواهد بود روزی که پرداخت هزینه درمان مبتلایان
ایدز از توان دولت خارج شود .

از طرف دیگر هنوز صحبت درباره بلوغ ، بهداشت جنسی، و بیماریهای آمیزشی در خانواده‌ها مسکوت است و
طرح آموزش‌ مهارتهای زندگی در مدارس که موجب توانمندی نوجوانان در زندگی اجتماعی ، تصمیم گیری و
برنامه‌ریزی منطقی برای آینده و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی مختلف مانند بزهکاری، اعتیاد، رفتارهای پرخطر
و بیماریهایی نظیر ایدز در بین آنان می‌شود، در بایگانی مجلس و دولت نادیده انگاشته شده است. حمایت‌های اجتماعی
از جمله بیمه کامل، پذیرش بدون تبعیض بیماران در محیط کار ، اجتماع و مراکز بهداشتی و درمانی، آرزویی است
که هنوز برآورده نشده است.

متأسفانه میدان کار برای تشکل‌های مردمی نیز تنگ است و علیرغم توان بالقوه بالای این نهادها در برخورد مناسب
با آسیبهای اجتماعی مسؤولان و سازمانهای دولتی آنها را رقیبی برای خود حساب می‌کنند و سعی دارند منابع محدود
بین‌المللی را که برای تقویت فعالیتهای پیشگیرانه و حمایت از مبتلایان در نظر گرفته شده است، خود جذب کنند،
در حالی که اگر عزم جمعی مسؤولان برای اقدام مؤثر جزم شود نیازی به این کمکهای ناچیز ندارند. خوشبختانه
برخی دلسوزان در قوه قضائیه، مجلس و دولت پیگیر طراحی و اجرای اقدامات مؤثر هستند اما نیاز به حمایت
گسترده‌تری وجود دارد . تحقق عدالت اجتماعی که از آرمانهای جمهوری اسلامی ایران است زمینه خوبی برای
مهار گسترش اچ.آی.وی-ایدز می‌تواند باشد اما تا آن هنگام راه درازی در پیش است که با اقدامات دیگری باید پیمود.

برای موفقیت بایستی سیاستمداران و مسؤولان رده بالای کشور به طور شفاف سکوت و انکار درباره ایدز را بشکنند
و اقدامات عملی برای تأمین نیازهای گروه های مختلف اجتماعی در مقابله با ایدز انجام دهند. انگ و تبعیض را ریشه کن
کنیم و محیطی توانمندساز و حمایت کننده برای مبتلایان فراهم کنیم. عادات و رسومی که سلامت آحاد جامعه را به خطر می‌اندازند (مانند ازدواج اجباری، اختلاف زیاد سن یا طبقه اجتماعی در ازدواج، روابط جنسی بی محابا، خشونت جنسی،
تبعیض جنسیتی) کنار گذاشته شوند. آموزش مهارتهای زندگی برای نوجوانان و اطلاع رسانی همگانی بطور مستمر
انجام شود. زمینه فعالیت برای تشکل‌های مردمی بازتر شود. من و شما عهد کنیم در هر محفل و مجلسی از ایدز سخن
بگوییم، به ارزشها و سوگندهای اخلاقی، خانوادگی و اجتماعی خود وفادار باشیم و در یک کلام همه متعهد شویم برای حفظ سلامت خود و جامعه خود تلاش کنیم :

هم پیمان در برابر گسترش ایدز